Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility
Azərbaycan Respublikası Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatı
Veteranların təcrübəsindən biz daim bəhrələnməliyik, istifadə etməliyik
Heydər Əliyev

Qəhrəmanlar unudulmur! Zakir Yusifov: İgid ölər adı qalar

Qəhrəmanlıq salnaməsini Qarabağda yaradan, Şərqi Zəngəzurun Şəhidlərindən biri kimi xatirələrdə qalan Milli Qəhrəman Zakir Yusifovun adı gələndə hər kəs qürurla danışır. Qubadlıda, Səfiyanda, Bərgüşad və Həkəri çaylarının qoynunda Aleksey Meresyev kimi Vətən yolunda tarana gedən aviator xatırlanır. Qubadlının Milli Qəhrəmanı Əliyar Əliyev kimi adı ehtiramla çəkilir.
Birinci Qarabağ Savaşında milli aviator kadrlar demək olar ki, barmaqla sayılırdı. Yağı düşmən isə Vətən torpaqlarını odda, atəşdə yandırardı. Belə bir ərəfədə Mülki Aviasiyanın peşəkar aviatorları könüllü olaraq səngərlərə yollanırdı. Onların sırasında Yavər Əliyev, Zakir Yusifov, Zakir Məmmədov, Xanlar Səmədov, Faiq Məmmədov, Firuz Cəlilov kimi qəhrəmanlar var idi. Milli Ordu quruculuğuna töhfələr verən, səfərbərlik çağırışı olmadan belə düşmən üzərinə “Şahin kimi şığıyan” igidlər səmamızın Cahangirinə döndülər. Vətən, Torpaq naminə arxa cəbhəni ön cəbhəyə dəyişdilər. 
Zakir Tofiq oğlu Yusifov Şəhidlik zirvəsinə ucalanda 36 yaşı var idi. O, 1956-cı il sentyabrın 29-da Bakıda anadan olmuşdu. 1974-cü ildə 194 saylı orta məktəbi, 1977-ci ildə isə Sosovski adına Milli Təyyarəçilik Məktəbini bitirmişdi. Təhsilini başa vurandan sonra Yevlax Aviabirliyində fəaliyyətə başlamışdı. Peşəkarlığına, yüksək şəxsi keyfiyyətinə görə elə ilk gündən rəhbərliyin diqqətini üzərinə çəkmişdi. Qısa zaman kəsiyində təşkilatçılıq məharətinə, idarəçilik keyfiyyətlərinə, peşəkar aviator kimi xüsusiyyətlərinə görə AN-2 təyyarəsinə komandir təyin edilmişdi. Yüksək ali təhsili, hərtərəfli biliyi, hüquqşünas kimi hazırlığı Mülki Təyyarəçilik Məktəbinin və Bakı Dövlət Universitetinin məzununu ölkənin nüfuzlu aviatorlarından birinə çevirmişdi.
Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi başlayanda hər gün Qarabağda onlarla şəhid verilir, evlər, kəndlər, qəsəbələr, şəhərlər dağıdılır, insanlar məhv edilirdi. Vətən naminə səfərbər olanların önündə isə Mülki Aviasiyanın şahinləri – aviatorlar gedirdi.
Milli Qəhrəman Yavər Əliyevin rəhbərliyi ilə qurulan Azərbaycan Respublikasının ilk Hərbi Helikopter Eskadrilyasının aparıcı simalarından, əsas mütəxəssislərindən olan Zakir Yusifovun ilk uğurlu uçuşu 1992-ci il aprelin 11-də Füzuli-Xocavənd rayonları istiqamətində gedən ağır döyüşlərdə oldu. Döyüş tapşırıqlarını uğurla yerinə yetirən, hərbi əməliyyatların təşkilində xüsusi rol oynayan Zakir Yusifov Füzuli, Xocavənd, Tərtər, Ağdərə, Şuşa kənd uğrunda gedən savaşlarda yüzdən artıq uçuş edərək erməni yaraqlılarına ağır zərbələr endirdi.
1992-ci il oktyabrın 11-də Qubadlının igid, qəhrəman oğulları, milli özünü müdafiə batalyonlarının komandirləri - Əliyar Əliyevin, Adil Həşimovun uğurlu hərbi əməliyyatları, partizan hərəkatının önündə geən Həsənqulu Qorxmaz kimi igidlərin şücaəti sayəsində Ermənistan silahlı qüvvələrinin Qubadlı rayonu və Səfiyan kəndi yaxınlığında məhv edilməsi, quru qoşunlarına kömək məqsədi ilə Hərbi Helikopter Eskadriliyasının helikopterlərinin cəlb edilməsi düşmənə sarsıdıcı zərbə olmuşdu. Qəhrəmanlıq tarixini qorxmazlığı, igidliyi, vətənpərvərliyi ilə yazan Milli Qəhrəman Zakir Yusifovun helikopteri öndə uçur, düşmənə ağılagəlməz zərbələr endirirdi. Milli Qəhrəman Hərbi Helikopter Eskadrilyasının komandiri Yavər Əliyevin təlimatı, Zakir Yusifovun şəxsi istəyi ilə onun helikopteri düzülüşün önündə uçmalı, birdəfəyə atəş açaraq geri dönməli idi. Bu qeyri-bərabər döyüşdə bütün ekipajlar tapşırığı yüksək səviyyədə yerinə yetirir. Zakir Yusifovun “Gedirik!” əmri döyüş bölgəsində vəziyyəti Milli Ordumuzun xeyrinə dəyişir. Qrup açıq səmada, alçaq hündürlükdə dərə boyu Fərcan, Mahmudlu, Qəzyan, Xanlıq yolu istiqamətlərində, Həkəri və Bərgüşad çayları üzərində geri dönür. Ağcabədi Aviabirliyində - aerodromda iki helikopter eniş enir. Radardan itən helikopterin kapitanı Zakir Yusifov idi. Ekipaj üzvləri ilə birlikdə şəhid olmuşdu. Radardan çıxan, gözdən itən helikopteri axtarış üçün havaya qalxan Mİ-2 helikopterinin pilotları dəhşətlə üzləşirlər. Ensiklopedik biliyi, döyüş məharəti, Vətən sevgisi ilə bütün eskadriya və ekipaj üzvlərinə nümunə olan Zakir Yusifovun idarə etdiyi helikopter Qubadlı rayonuna gedən yolda, Səfiyan kəndində, cəbhə xəttindən uzaqda, təpədə parçalanıb dağılmşdı. Dağıdılmış helikopterin, ekipaj üzvlərinin məhv edilməsi yerli sakinləri dəhşətə gətirmişdi. Zakir Yusifovun adı onlar üçün Milli qəhrəmanları Əliyar Əliyev, Adil Həşimov, Həsənqulu Qorxmaz kimi doğma idi, əziz idi.
Əraziyə keçirilən baxış zamanı məlum oldu ki, “alətlər hidravlik sistemdə maye çatışmazlığını görənə qədər ekipaj zədələri hiss etməyib”. Zakir Yusifovu tanıyanlar isə bir həqiqəti söyləyirdi: “Helikopterdə zədələri bilsəydi belə, Zakir son ana qədər savaşacaq, düşmənin məhv olması üçün qanı, canı bahasına olsa da mübarizə aparacaqdı”...
Zakir Yusifov helikopterin uçuş heyəti ilə 1992-ci il oktyabrın 11-də Şəhidliyə qovuşanda 36 yaşı var idi. Ondan iki övladına var-dövlət, sərvət qalmadı. Cəsarət, ləyaqət, məğrurluq və sonsuz Vətən sevgisi ilə bağlı ömür kitabı, bükülüb gəldiyi Azərbaycan Bayrağı, bir də Milli Qəhrəman adı qaldı. O, bu adı ölümündən sonra Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin 5 fevral 1993-cü il tarixli 457 saylı Fərmanı ilə almışdı.
30 illik intizardan sonra Milli Qəhrəman Zakir Tofiq oğlu Yusifovun qanı tökülən torpaqlar işğaldan azad edildi. Yolunda canından, qanından keçdiyi Qarabağda, Şərqi Zəngəzurda indi Azərbaycan Bayrağı dalğalanır.
Övladları, nəvələri, millətinə, dövlətinə əmanət etdikləri Fəxri Xiyabanda ziyarətinə yollandıqca, adını daşıyan məktəbin önündəki büstünü seyr etdikcə, xatirəsini əbədiləşdirən küçədən keçdikcə: “Şəhidlər ölməz, Vətən bölünməz”, “İgid ölər adı qalar!” deyib, qürur hissi keçirirlər.

 

2024-12-02 12:33:03
447 baxış

Digər xəbərlər

27 sentyabr Anım Günü olmaqla yanaşı, həm də milli qürur günüdür

Hər bir xalqın həyatında elə mühüm tarixi anlar olur ki, bu anlar həmin xalqın yalnız bugününə təsir etmir, onun bütün gələcəyini şəkilləndirir, tarixinə yön verir. Xalqın gücü, mübarizə ruhu həmin anlarda özünü bütün əzəməti ilə büruzə verir. Azərbaycan xalqı üçün bu cür mühüm tarixi anlardan biri 27 Sentyabr - Anım Günüdür.  Prezident İlham Əliyevin 2020-ci il dekabrın 2-də imzaladığı "Azərbaycan Respublikasında Anım Gününün təsis edilməsi haqqında" sərəncamla əbəiləşdirdiyi bu gün yalnız ölkəmizdə deyil, respublikamızdan kənarda yaşayan azərbaycanlılar tərəfindən də ehtiramla qeyd olunur.   Xatırladaq ki, 2020-ci ilin 27 sentyabr tarixində əks-hücumla torpaqlarımızın erməni faşizmindən azad edilməsi uğrunda mübarizəyə başlayan Azərbaycan Ordusu, bu müqəddəs missiyanın öhdəsindən bacarıqla gəlmiş, cəmi 44 gün ərzində ərazi bütövlüyümüzü təmin etmişdir. Bununla da 30 ildən çox davam edən erməni işğalına son qoyulmuş, Azərbaycan təkbaşına, öz gücü və imkanları ilə BMT Təhlükəsizlik Şurasının dörd qətnaməsinin icrasına nail olmuşdur.   Azərbaycan xalqı, Azərbaycan ordusu 27 sentyabr tarixində başlatdığı mübarizə ilə sadəcə işğaldakı torpaqlarını azad etməmiş, həm də milli qürurunu, milli ləyaqətini bərpa etmiş, ərazi baxımından olduğu kimi, mənəvi baxımdan da bütövləşmişdir. Bu həqiqət Prezident İlham Əliyevin çıxışlarında da öz əksini tapmış, Müzəffər Ali Baş Komandan tərəfindən dəfələrlə dilə gətirilmişdir. Dövlət başçısının 2021-ci ilin 27 sentyabr tarixində xalqa etdiyi müraciət buna sübutdur. Prezident İlham Əliyev həmin tarixi müraciətində demişdir: “İkinci Qarabağ müharibəsi bizim şanlı tariximizdir. Bu Qələbə tarixdə əbədi qalacaq. Azərbaycan Silahlı Qüvvələri 44 gün ərzində düşmən ordusunu məhv edərək öz ərazi bütövlüyünü bərpa etdi. Mən dəfələrlə demişdim ki, Azərbaycan xalqı heç vaxt işğalla barışmayacaq. Dəfələrlə demişdim ki, nəyin bahasına olursa-olsun biz öz torpaqlarımızı geri qaytaracağıq. Dəfələrlə demişdim ki, düşmən öz xoşu ilə torpaqlarımızdan çıxmasa, biz onu torpaqlarımızdan qovacağıq və belə də oldu. Biz Birinci Qarabağ müharibəsindəki məğlubiyyətlə barışmadıq, güc topladıq, bütün gücləri səfərbər etdik, ordumuzu gücləndirdik, ölkə iqtisadiyyatını gücləndirdik, ölkəmizin nüfuzunu qaldırdıq və öz tarixi missiyamızı şərəflə yerinə yetirdik. Biz düşməni torpaqlarımızdan qovduq və ədaləti, beynəlxalq hüququ bərpa etdik. Biz milli ləyaqətimizi bərpa etdik. Bu gün Azərbaycan xalqı müzəffər xalq kimi yaşayır. Bu gün Azərbaycan dövləti qalib dövlət kimi yaşayır. Biz bundan sonra müzəffər xalq və qalib dövlət kimi əbədi yaşayacağıq”.   Göründüyü kimi, dövlət başçısı 44 günlük Vətən müharibəsində xalqımızın əldə etdiyi zəfəri milli ləyaqətimizin bərpası baxımından da yüksək qiymətləndirir, buna xüsusi önəm verir. Bu fakt bir daha göstərir ki, 2020-ci ilin 27 sentyabr tarixində başlayan və həmin ilin 10 noyabr tarixində başa çatan 44 günlük Vətən müharibəsi bütün parametr və müstəvilərdə dövlətimizin maraqlarını təmin etmiş, onun inkişafında, yüksəlişində yeni bir dönəmin başlanğıcını qoymuşdur.   27 sentyabr tarixi, həm də xalqımızın milli birlik və həmrəylik günü kimi xarakterizə edilə bilər. Çünki 27 sentyabr tarixindən 10 noyabr gününə qədər baş verənlər göstərdi ki, Azərbaycan xalqı dar məqamda öz Prezidentinin, ordusunun ətrafında yumruq kimi birləşməyi bacarır. Nəinki bacarır, bu birliyi qoruyub saxlamaq, onu zəfərə çevirmək üçün əlindən gələni əsirgəmir, bu yolda əsl fədakarlıq sərgiləyir. Bu baxımdan, əminliklə demək olar ki, 44 günlük Vətən müharibəsində əldə etdiyimiz tarixi zəfərə görə, həm də xalqımızın birliyinə və həmrəyliyinə borcluyuq.   Təsadüfi deyil ki, 44 günlük Vətən müharibəsində əldə etdiyimiz qələbədə həmrəyliyimizin oynadığı rol Müzəffər Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyev tərəfindən də hər zaman yüksək qiymətləndirilib. Dövlət başçısı müxtəlif müsahibə və çıxışlarında 44 günlük Vətən müharibəsindəki qələbəmizdə xalqımızın həmrəyliyinin mühüm rol oynadığını xatırladıb, eyni zamanda, bu həmrəyliyi qoruyub saxlamağın vacibliyindən bəhs edib.   44 günlük Vətən müharibəsi bizə,  həm də vətənpərvər gəncliyin önəmini, bu gəncliyin hansı xarüqələr yarada biləcəyini göstərdi. Bu müharibə sübut etdi ki, dövlətin, xalqın gələcəyi, ərazi bütövlüyü, təhlükəsizliyi həm də onun gənclərinin vətənprəvərlik ruhundan önəmli dərəcədə asılıdır. 44 günlük Vətən müharibəsində öz gücünü vətən sevgisindən alan Azərbaycan gəncləri düşməni 30 ildir ki, möhkəmləndiyi istehkamlardan çıxaraq qaçmağa, təslim olmağa vadar etdi. Bu fakt bir daha gənclərimiz arasında vətənpərvərlik tərbiyəsinin inkişaf etdirilməsinin, onlara milli-mənəvi dəyərlərə bağlılığının qorunub saxlanılmasının son dərəcə vacib olduğunu göstərdi.   Yada salaq ki, Prezident İlham Əliyev 2024-cü il sentyabrın 20-də Xankəndi şəhərində Qarabağ Universitetindəki çıxışında gənclərin vətənprəvərlik ruhunda yetişdirilməsinin önəmindən bəhs edərək 44 günlük Vətən müharibəsini yada salmış, Azərbaycan gəncliyinin göstərdiyi qəhrəmanlıqları xatırlatmışdır: “Bildiyiniz kimi, 44 gün ərzində şanlı Ordumuz hər gün irəli gedirdi, hər gün yaşayış məntəqələri işğalçılardan azad edilirdi və bildiyimə görə, dünya hərb tarixində buna oxşar hərbi əməliyyatlar olmamışdır. Bir gün belə geriyə addım atmamışıq, hər gün bir neçə kənd, bir neçə qəsəbə, şəhər azad edilirdi. Bir nəfər olsun döyüş meydanını tərk etməmişdir. Amma Ermənistanın rəsmi nümayəndələrinin özlərinin etirafına görə, Ermənistan ordusunda 12 mindən çox fərari olmuşdur. Bu, nəyi göstərir? Əlbəttə ki, xalqımızın yüksək mənəvi keyfiyyətlərini göstərir. Bununla bərabər, onu göstərir ki, sinəsini qabağa verən gənclər o qədər vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə olunmuşdur ki, onlar üçün Vətən torpaqlarını azad etmək ən şərəfli missiya olmuşdur. Sinəsini qabağa verən, ölümə gedən gənclər bir amalla yaşayırdılar ki, milli ləyaqətimizi bərpa edək və bunu etdik. Ona görə mənəvi-psixoloji üstünlük bir daha bizim ümumi üstünlüyümüzü göstərir. Müharibədən keçmiş ölkə kimi və Ali Baş Komandan kimi müharibənin nəticələrini şərtləndirən amillərə nəzər salaraq, təhlil edərək tam əminliklə deyə bilərəm ki, birinci yerdə, birinci növbədə milli ruh məsələləridir, mənəvi hazırlıqdır. Təbii ki, peşəkarlıq, qəhrəmanlıq, texniki təchizat - bütün bunlar da vacib amillərdir. Ancaq mənəvi üstünlük olmasa, milli düşüncə olmasa, heç bir ən güclü ordu heç vaxt heç bir qələbə qazana bilməz”.   Dövlət başçısı cari il sentyabrın 23-də yeddinci çağırış Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin ilk iclasındakı çıxışı zamanı da bu faktora toxunmuş, vətənprəvər gəncliyin önəminə diqqət çəkmişdir: “Bir məsələyə də toxunmaq istərdim. Mən üç gün bundan əvvəl Xankəndidə Qarabağ Universitetinin açılışında bunu demişəm, bir də demək istəyirəm. Məsələnin vacibliyi bunu diktə edir ki, gənc nəslin milli ruhda böyüməsi sadəcə olaraq sözlər deyil. Bu, Azərbaycanın gələcək inkişafının əsas təminatçısıdır, çünki ölkələri insanlar idarə edir. İnsanların fikirləri, düşüncələri, cəsarəti, yaxud da ki, tam fərqli mənfi xüsusiyyətləri və ölkələrin düşdükləri vəziyyət də böyük dərəcədə bundan asılıdır. Ona görə elə gənc nəsil yetişdirilməlidir ki, həm bilikli, savadlı olmalıdır, həm də Vətənə bağlı olmalıdır. Xarici təsirə boyun əyməməlidir, qürurlu olmalıdır. Zatən qürurlu olmaq üçün bizim şanlı müharibələrimizdən sonra, İkinci Qarabağ müharibəsindən və antiterror əməliyyatından sonra əgər biz qürurlu olmasaq, onda hansı xalq olmalıdır?! Bu parlaq Qələbəni cəmi 44 gün ərzində, şəhidlər verərək, - Allah bütün şəhidlərimizə rəhmət eləsin, - kim qazana bilib?! Bir neçə saat böyük xarici təzyiq altında davam edən antiterror əməliyyatı, - mən heç başqa amilləri demirəm, - separatçılığın kökü kəsildi Azərbaycanda - kim edə bilərdi?! Yəni, öz ölkəmizlə, xalqımızla fəxr etmək üçün ən çox haqlı olan xalq Azərbaycan xalqıdır”.   Dövlət başçısının səsləndirdiyi bu fikirlər, heç şübhəsiz yaxın tariximizin inkaredilməz həqiqətlərindəndir. Hansı ki, bu həqiqətlər bizim hər birimizin qarşısında konkret vəzifələr qoyur. Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları qarşısında duran əsas vəzifələrdən biri gənclər arasında mütəmadi iş aparmaq, onların milli-mənəvi dəyərlərə bağlı şəkildə yetişdirilməsi, əcdadlarımızın qəhrəmanlıq ənənələrini öyrənməsini təmin etməkdir. Bu məqsədlə də biz orta və ali təhsil müəssisələrində gənclərlə mütəmadi görüşlər təşkil edir, keçridiyimiz forum və konfranslara, tədbirlərə yaşlı nəslin nümayəndələri ilə yanaşı, həm də gəncləri dəvət edir, veteranlarla gənclərin görüşlərini keçiririk. İstəyirik ki, gənclər 44 günlük Vətən müharibəsi haqqındakı həqiqətləri bu müharibənin qəhrəmnanlarının dilindən eşitsinlər, onlarla bilavasitə təmasda olsunlar.   27 sentyabr həm də şəhdilərimizi Anım Günüdür. Biz xalq və dövlət olaraq 27 sentyabr tarixində onların qəhrəmanlığını yad edir, onlara sevgi və ehtiramımızı bildiririk. Lakin bu da bir həqiqətdir ki, biz şəhidlərimizi hər gün yad etməli, onların tanıdılması, göstərdikləri qəhrəmanlıqların təbliği ilə bağlı iş aparmalıyıq və aparırıq da. Sevindiricidir ki, demək olar ki, hər gün, hər həftə ölkə mediasında bu barədə çoxsaylı məqalələr yer alır, televiziyalarımızda şəhdilərimizlə bağlı süjetlər nümayiş etdirilir. Bir sıra orta məktəblərdə siniflərə şəhidlərin adının verilməsi, şəhid ailələri ilə görüşlərin keçirilməsi, şəhdilərimizlə bağlı sənədli filmlərin hazırlanması və s. buna nümunədir. Biz da Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatıə olaraq tez-rez şəhid ailələri ilə görüşlər keçirir, onları evlərində ziyarət edir, qayğı və istəkləri ilə maraqlanırıq. Bu, hər şeydən önzə bizim mənəvi borcumuz, vətəndaşlıq vəzifəmizdir.   Qeyd edək ki, Prezident İlham Əliyev bu il fevralın 14-də andiçmə məraisimindəki çıxışında bir daha şəhidlərə olan borcumuzu yada salmış, Qarabağa qayıdışımızın onların qəhrəmanlığı sayəsində reallaşdığını vurğulamışdır: “...Azərbaycan xalqı bir yumruq kimi birləşərək Vətən müharibəsi nəticəsində torpaqlarımızın böyük hissəsini azad etmişdir, 300-dən çox şəhər və kənd azad olunmuşdur, o cümlədən bizim mədəniyyət paytaxtımız Şuşa şəhəri işğalçılardan azad edilmişdir. Biz qan tökərək, şəhidlər verərək tarixi ədaləti bərpa etdik.   Allah bütün şəhidlərimizə rəhmət eləsin. Biz onların və on minlərlə Azərbaycan gəncinin şücaəti, fədakarlığı, qəhrəmanlığı sayəsində bu gün azad Qarabağda yaşayırıq, qururuq, ərazi bütövlüyümüzü bərpa edən, öz ləyaqətini bərpa edən xalq kimi qururuq, yaradırıq, şəhər və kəndlərimizi yenidən qururuq”.   Bu gün Azərbaycan xalqı Anım Gününü öz suverenliyini təmin etmiş bir ölkə olaraq qeyd edir. İnanıram ki, illər, əsrlər bundan sonra da xalqımız öz ərazi bütövlüyü və suverenliyini əzmlə qoruyacaq, öz həyatı bahasına ona azad, ləyaqətli həyat bəxş edən şəhidlərimizin xatirəsini hər zaman minnətdarlıq hissi ilə yad edəcək.   Polkovnik Cəlil Xəlilov   Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədri vəzifəsinin icraçısı  

Hamısını oxu
Azərbaycana milləti təmsil edə biləcək vəkillər lazımdır

Hazırda bütün ölkənin diqqəti bir neçə gün sonra baş tutacaq mühüm siyasi hadisəyə - 9 fevral 2020-ci ilə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinə erkən seçkilərə yönəlib. Bu seçkilərdə iştirak üçün deputatlığa namizədliyi qeydə alınmış şəxslərlə bağlı yayılan informasiyalar düzlüyündən, yaxud səhvliyindən asılı olmayaraq ictimaiyyət tərəfindən maraqla qarşılanır. Hər namizədin özünü daha şanslı və layiqli sayması iddiasından tutmuş, seçicilərə verilən müxtəlif səpkili, hətta fantastik vədlərə qədər hər şey diqqət mərkəzindədir. Başqa bir maraqlı məqam əksəriyyətin nəinki şüarlarının, hətta platformalarının da aşağı-yuxarı eyni olmasıdır. Özlərini ölkədə başlanmış dəyişikliklərin aparıcı qüvvəsi kimi təqdim edən bəzilərinin bunu hansı potensialla, yaxud təcrübə ilə həyata keçirəcəkləri sualının əsasən cavabsız qalması da digər oxşar cəhətdir. Bu kontekstdə seçki kampaniyası ölkə mediasından daha çox sosial şəbəkələrdə birtərəfli “debatlar” və monoloqlar şəklində çoxdan qaynamaqda və getdikcə artan hərarəti ilə qazanın qapağını böyük təzyiqlə yuxarıya sıxmaqdadır.  Ancaq bir məsələdə rəylər yekdildir: parlamentin dəyişilməsi həqiqətən keyfiyyət xarakterli olmalıdır. Xalqın, dövlətin hazırkı seçkilərdən gözlədikləri də məhz budur. Təbii ki, çoxsaylı namizədlər arasında həqiqətən layiqli, fəaliyyətləri və keçdikləri həyat yolu ilə Azərbaycan cəmiyyətində kifayət qədər tanınanlar, hörmət, nüfuz sahibi olanlar da var. Yaxşı ki, var. Həm də nə yaxşı ki, onların fiziki səsləri bir çox hallarda hazırkı ümumi hay-küy fonunda zəif eşidilsə də, xalqın qəlbində, yaddaşında artıq iz salan əməlləri uca səslə danışmaq qüdrətindədir və danışır. Əslində, onların tanınmaq üçün xüsusi təqdimata, təşviqat xarakterli materiallara ehtiyacları yoxdur desək, yanılmarıq. Təqdimatsız da yaxşı bələd olduğunuz tarix elmləri doktoru, professor Anar Camal oğlu İsgəndərov kimi. Bu ad Azərbaycan tarixi ilə bağlı araşdırma aparanlara, tarixçi alimlərə ötən əsrin 80-ci illərindən tanışdır. Ancaq Anar İsgəndərovu elmi ictimaiyyətin diqqət mərkəzinə gətirən və bütün ölkədə tanıdan Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpasından bir il əvvəl, 1990-cı ildən etibarən apardığı elmi tədqiqat işləri və bunların nəticəsi kimi Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin tarixi ilə bağlı ardıcıl dərc edilən elmi məqalələri, 2 monoqrafiyası və kitablarıdır. Bunların arasında tarixşünaslığımızda ilk dəfə tədqiq olunaraq geniş Azərbaycan ictimaiyyətinə çatdırılan 1917–1920-ci illərdə türk-müsəlman əhalisinə qarşı həyata keçirilən soyqırımlar tarixinə dair əsəri xüsusi qeyd etmək olar. Alimin həmin tədqiqatların əsasında yazdığı “Azərbaycanda 1917–1918-ci illərdə türk-müsəlman soyqırımı probleminin tarixşünaslığı” adlı monoqrafiyası (doktorluq dissertasiyası) 2006-cı ildə çap edilmişdir. Yüksək elmi dəyəri olan bu əsər mövzunun sonrakı tədqiqatları üçün mənbə bazası olması ilə diqqətəlayiqdir. Monoqrafiyanın digər mühüm məziyyəti XX əsrin başlanğıcı və ikinci onilliyinin sonlarında guya soyqırıma məruz qalmış ermənilərin yalanlarını ifşa etməklə qalmayaraq, bu iddiaların tamamilə əksinin sübuta yetirilməsi baxımından həm Azərbaycan, həm də Türkiyə üçün əsaslı tutarqa olmasıdır. Anar müəllim türk-müsəlman soyqırımı problemləri sahəsində hazırda Türk dünyasının bir çox görkəmli tarixçiləri və Amerika tarixçisi Castin Makkarti ilə əməkdaşlıq edir. Bu əməkdaşlığın nəticələrindən biri Yusif Axundovun tərcüməsində işıq üzü görmüş “Realities of Azerbaijan 1917–1920” (Foreword by Justin McCarthy) kitabıdır.   Anar İsgəndərov Cümhuriyyət tarixinin bir çox mövzularının işlənməsində ilkə imza atanlardandır. Əksər araşdırmalarının və elmi yaradıcılığının aparıcı mövzusunun Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ilə bağlılığı hər bir tədqiqatçı, eləcə də Anar müəllim üçün qürurverici olduğu qədər də məsuliyyətlidir. Aylarla müxtəlif arxivlərdə işləməli, mənbələri dəqiqləşdirməli, hər bir detalı dönə-dönə yoxlamalı, müqayisə etməli olursan. Məhz buna görədir ki, onun qələmindən çıxan elmi məqalələrin hər biri mübaliğəsiz olaraq Azərbaycan tarixşünaslığının uğuru, fikir tariximizə verilmiş sanballı töhfə olur. “Elm və təhsil” nəşriyyatında 2012-ci ildə çapdan çıxmış “Azərbaycan həqiqətləri” kitabı bu mənada növbəti addım sayıla bilər. Onun barəsində artıq seçicilərinə yaxşı məlum olan digər məlumatları təkrarlamaq istəmirəm. Nə əslən Masallı rayonunun Böyük Kolatan kəndində olmasını, nə 1984-cü ildən pedaqoq kimi çalışdığı Bakı Dövlət Universitetində 1999-cu ildən Mənbəşünaslıq, tarixşünaslıq və metodika kafedrasının müdiri seçilməsini, nə də digərlərini. Ancaq onun əməyinə verilmiş yüksək qiymət kimi Azərbaycan Respublikası Prezidentinin sərəncami ilə 3-cü dərəcəli  "Vətənə xidmətə görə" ordeni, “Tərəqqi” və “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illiyi (1918–1920)” medallarını mütləq qeyd etməliyəm. Çünki bunlar Anar İsgəndərova bir alim və vətəndaş kimi dövlətin verdiyi dəyərdir və bununla qürur duymağa tam haqqı çatır. Xüsusilə əlamətdardır ki, adı çəkilən ordenlə o, təltif barədə təqdimatda qeyd edildiyi kimi, "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövrünün tədqiqində xidmətlərinə görə" layiq görülüb.  Əlbəttə, professor A.İsgəndərovun 1998-ci ildə Ankarada Türkiyə Cümhuriyyətinin 75 illiyinə həsr olunmuş beynəlxalq elmi konfransda maraqlı məruzəsinə görə Türkiyə Cümhuriyyətinin Baş naziri adından qol saatı və «Altun» medalı, 2008-ci ilin dekabrında Türkiyə və Azərbaycan tarixinin araşdırılmasında xidmətlərimə görə «Qızıl döş nişanı» ilə təltif olunması da qürurvericidir. Bu mükafatlar 200-ə qədər elmi məqalənin, 2 monoqrafiyanın müəllifi olan bir insanın şəxsində Azərbaycan elminə qardaş ölkənin verdiyi yüksək qiymətdir. Elmi konfranslarda uğurlu iştirakına görə, o, çoxlu belə təltiflərə layiq görülüb. Anar İsgəndərovun seçicilərin problemlərinə özününkü kimi yanaşacağını qeyd etməyə də xüsusi lüzum yoxdur, çünki kənd yerində, sadə ailədə böyümüş bir insan kimi bu qayğılar, əhalinin iş, güzəran problemləri, arzu və istəkləri ona yaxşı tanışdır. Ancaq o, bir ziyalı kimi gözəl anlayır və əmindir ki, ayrılıqda götürülmüş kənd, şəhər, hətta region səviyyəsində problemlərin hərtərəfli həlli iqtisadi baxımdan daha güclü Azərbaycandan keçir. Hazırda ölkədə bütün sahələrdə başlanmış dəyişikliklərin də məqsədi əslində budur və bu ümumi işə parlament səviyyəsində töhfə verilməsi üçün onun kimi xalqını, Vətənini sevməklə kifayətlənməyib, onu inkişaf etdirməyi bacaracaq insanların Milli Məclisə seçilməsi lazımdır. Milli Məclis ölkə həyatının bütün sahələrini əhatə etdiyindən burada əsl peşəkarlar təmsil olunmalıdırlar. İqtisadi, sosial, yaxud elm-təhsil olsun, yalnız peşəkarlar həmin sahənin inkişafına töhfə verə bilərlər. Bəlağətli səslənsə də, danılmaz həqiqətdir ki, millət, Vətən fədakar, ancaq öz işini kamil bilən insanların çiynində ucalır, tanınır (bizim halda həm də tanıdılır). Yalnız belə insanlar xalqın, Vətənin haqqını müdafiə etməyi bacarırlar. Dünən də, bu gün də doğma Azərbaycanımızın bu cür bilik və təcrübə sahiblərinə ehtiyacı olub və olacaq. Ölkə ərazisinin 20 faizinin Ermənistan Respublikasının işğalı altında olduğu, ermənilər və digər düşmən qüvvələr tərəfindən torpaqlarımızda törədilmiş bir çox faciələrin, soyqırımların hələ də beynəlxalq təşkilatlar və aparıcı dövlətlərin qanunvericilik orqanları tərəfindən hüquqi baxımdan icrası məcburi olan sənədlər səviyyədə qəbul edilmədiyi bir vaxtda Azərbaycan dövlətinə dəstək məqsədi ilə sözünü istənilən səviyyədə deməyi və başlıcası qəbul etdirməyi bacaran şəxslərə böyük ehtiyacımız var. Ona görə də bizlər yüksək zəka, nüfuz sahibi, mükəmməl mütəxəssis olan, Azərbaycanı, onun xalqını və dövlətini bütün səviyyələrdə təmsil etməyi bacaran insanlarımızı millət vəkilləri seçməliyik. Deputatlığa namizədliyi 71 saylı Masallı kənd seçki dairəsindən qeydə alınmış Anar İsgəndərovun seçiciləri belə bir millət vəkili seçmək imkanına malikdirlər. İnanıram ki, onların doğru seçimi Anar Camal oğlu İsgəndərova Milli Məclisin deputatı mandatını qazandırmaqla, layiqli namizədə Azərbaycan naminə xidmətdə yeni imkan yaradacaqdır. Lətif Şüküroğlu, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, Azərbaycan Yazıçılar və Jurnalıstlər birliklərinin üzvü. Veteranlar da 71 saylı Masallı kənd seçki dairəsindən namizədliyi qeydə alınmış Anar İsgəndərovun  Azəarbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı ceçilməsini dəstəkləyirlər.

Hamısını oxu
19 yaşlı qazimiz: “Təəssüf edirəm ki, yaralandım, sona qədər döyüşə bilmədim”

Torpaq uğrunda ölən varsa, Vətəndir. Uğrunda ölməyə hazır olduğumuz torpağı düşmən tapdağından vuruşa-vuruşa, qanımız axıdaraq azad etdik. 19 yaşlı Misir Axundov Füzuli-Cəbrayıl istiqamətində gedən döyüşlərdə müharibənin beşinci günündə yaralanıb və ağır şəkildə xəstəxanaya çatdırılıb. Torpaqları işğaldan azad edən müzəffər ordunun hər bir fərdi kimi o da bu döyüşlərdə iştirak etməyindən qürur və fərəhlə danışır. Tək təəssüf etdiyi məqam isə bu şanlı mübarizədə axırıncı günə kimi iştirak edə bilməməsi, əsgər yoldaşlarının yanında olmamasıdır.  Elcan Vahabzadə də torpaqlarımızın azadlığı uğrunda canından keçməyə hazır olan gənclərdəndir. Döyüşlər başlayan vaxt o, Gölgöldəki hərbi hissədə 3 ay idi ki, xidmət edirdi. Sentyabrın 27-dən başlayan Murovdağ silsiləsi uğrunda gedən döyüşlərdə iştirak edən əsgərimiz Kəlbəcər istiqamətində yaralanıb.    Azərbaycan Televiziyası hər iki qazimiz haqqında süjet hazırlayıb.  Həmin süjeti təqdim edirik:  

Hamısını oxu
“Azərbaycanda hər kəsin, eləcə də xarici ölkə vətəndaşlarının təhlükəsizliyi yüksək səviyyədə təmin olunur”

Cəlil Xəlilov: “Terror ehtimalı ilə bağlı ABŞ Dövlət Departamentinin bəyanatın heç bir real əsası yoxdur”   “Ölkəmizdə vətəndaşların təhlükəsizliyi yüksək səviyyədə təmin olunur və bununla bağlı hər hansı problem mövcud deyil”.   Bunu veteran.gov.az-a açıqlamasında Respublika Veteranlar Təşkilatının sədr müavini, polkovnik Cəlil Xəlilov bildirib. Polkovnik qeyd edib ki, Azərbaycanın hüquq-mühafizə orqanlarının peşəkar fəaliyyəti, xüsusi xidmət orqanlarının sayıqlığı terror ehtimalını heçə endirir:   “ABŞ Dövlət Departamentinin Azərbaycanda terror ehtimalının mövcudluğu ilə bağlı verdiyi bəyanat əsassızdır və hər hansı reallığa söykənmir. Azərbaycanın Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin verdiyi bəyanatdan da göründüyü kimi, ictimai rəydə çaşqınlıq doğuran, ölkəmizin imici baxımından arzuedilməz olan bu açıqlama üçün heç bir əsas, real zəmin yoxdur.   Azərbaycanda xüsusi xidmət orqanlarının öz işini yüksək səviyyədə qurduğu, dövlətimizin və xalqımızın təhlükəsizliyi üçün risk təşkil edən ən xırda təhlükəni belə zamanında de-şifrə etdiyi və zərərsizləşdirdiyi məlumdur. Təkcə bir falktı qeyd edim ki, 44 günlük Vətən müharibəsi zamanı belə Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin ayıq-sayıqlığı, hüquq-mühafizə orqanlarımızın peşəkarlığı sayəsində hər hansı terror aktının reallaşmasına imkan verilmədi. Düşmən qüvvələr güc orqanlarımızın formalaşdırdığı təhlükəsizlik səddini yara, öz mənfur əməllərini reallaşdıra bilmədi.   Bu gün də Azərbaycan ərazisindəki vətətəndaşların, o cümlədən xarici ölkə vətəndaşlarının təhlükəsizliyi yüksək səviyyədə qorunur. Ölkəmizdə möhkəm sabitlik, etibarlı təhlükəsizlik sistemi mövcuddur. Bu isə o deməkdir ki, istənilən xarici ölkə vətəndaşı ölkəmizə səyahət edə, bu səyahət zamanı özünü doğma vətənindəki qədər rahat və təhlükəsiz hiss edə bilər.   Təbii ki, biz təhlükəsizliyimizin etibarlı təminatına görə ilk növbədə ölkə başçısına, onun səyləri və tövsiyyələri əsasında öz peşəkarlığını durmadan artıran hüquq-mühafizə orqanlarımıza minnətdarıq. Hər kəs əmin ola bilər ki, heç bir məkirli qüvvənin bu təhlükəsizliyi pozmasına, ölkəmzidəki sabitliyə xələl gətirməsinə bundan sonra da imkan verilməyəcək”.   Seymur ƏLİYEV

Hamısını oxu